Slimmer stoken met een houtkachel

Hoe maakt u een kachel aan?

Bij het aanmaken van een kachel is het belangrijk dat de schouw 15 tot 20 minuten kan opwarmen om optimaal te trekken.

Hoe kunt u het best de kachel aansteken?

Zo maakt u een kachel aan in 5 stappen:

• Stapel het aanmaakhout in de kachel. (gebruik voldoende aanmaakhout)
• Steek het aanmaakhout aan met een aanmaakblokje.
• Laat de deur van de kachel op een kier staan en zet de luchttoevoer op maximum.
• Laat het aanmaakhout gedurende 15 minuten schouw en brandkamer opwarmen.
• Voeg 2 blokken droog en goed gekloofd hout toe aan de brandkamer en sluit de deur.

Handige tips voor uw kachel:

• zo volledig mogelijk verbranden: 

  • 1. gebruik de juiste brandstof

  • 2. een goede schoorsteen - vraag advies

  • 3. ventileer - verse lucht 

  • 4. smoor uw kachel niet

• schoon en droog hout : 

Alleen hout dat gekloofd anderhalf tot twee jaar onder een afdak heeft gedroogd, is geschikt voor uw haard of kachel. Dek het hout niet af met plastic, want dat belemmert het droogproces. Met vochtig hout krijgt men altijd een onvolledige verbranding. Bovendien geeft het beduidend minder warmte af dan droog hout. Ook sloophout, behandeld hout, multiplex en spaanplaat zijn niet geschikt. Ze kunnen een hoge concentratie aan chloorverbindingen, PAK’s en zware metalen bevatten, en veroorzaken daardoor bij verbranding een grote uitstoot van schadelijke stoffen. 

• een vuur veilig en milieuvriendelijk aanmaken : 

Aanmaken doet u het best met natuurlijke aanmaakblokjes of kleine houtjes, niet met proppen krantenpapier. Doe het zeker nooit met vloeistoffen zoals brandspiritus! U loopt dan immers het risico op woningbrand of ontploffing.

Wat u moet weten voor U een kachel kiest :

• niet alle vuurtjes geven evenveel warmte :

Een traditioneel gemetselde open haard heeft alleen zin als het u uitsluitend om de sfeer te doen is : 90% van de opgewekte warmte verdwijnt immers ongebruikt door de schoorsteen.  Een hout- of kolenkachel springt heel wat zuiniger om met brandstof : 65 à 75% ervan wordt omgezet in warmte voor uw woning.

• zie de zaken niet te groot

• de allesbrander bestaat niet : 

In sommige kachels kan u zowel hout als kolen stoken. Daarom worden ze in de volksmond soms allesbranders genoemd. Een foute naam,want in zo'n kachel mag men alleen brandstoffen stoken die geschikt zijn voor hout- of kolenkachels. Dus zeker geen afval. Zelf afval verbranden is trouwens streng verboden, omdat daarbij onder meer een grote hoeveelheid dioxines vrijkomt.
Ook voor uw kachel is afval verbranden niet gezond. De temperatuur in de kachel kan dan namelijk hoger worden dan bij de verbranding van hout of kolen. Uw kachel is daar niet voor ontworpen en gaat scheuren of barsten vertonen. Bepaalde soorten afval kunnen bij verbranding zelfs exploderen. In dat geval wordt niet alleen uw kachel beschadigd, maar loopt u ook een serieuze kans op woningbrand. 

Fout stoken doet meer kwaad dan U denkt :

• CO
• PAK
• stof
• dioxines
• zware metalen
• schoorsteenbrand : 

Als u uw kachel te vaak smoort of als u verkeerde brandstoffen gebruikt (bijvoorbeeld afval of nat hout) dan zet zich roetaanslag vast in de schoorsteen. 
Die aanslag kan brand veroorzaken, wat u merkt aan een loeiend geluid. Zet in dat geval meteen de regelklep tussen de haard of kachel en de schoorsteen dicht en doof het vuur met zand of soda. Gebruik in geen geval water door de dampvorming kan uw schoorsteen barsten of zelfs ontploffen. Verlucht de kamer en bel de brandweer.
Schoorsteenbrand kunt u makkelijk voorkomen door verantwoord te stoken en door ten minste één keer per jaar uw schoorsteen te laten vegen. 

• wat zeker niet in de kachel thuishoort :

De zwarte lijst
Hieronder vindt u een lijstje van zaken die u in geen geval mag opstoken in uw haard of kachel. De Vlaamse milieureglementering verbiedt dat uitdrukkelijk. Terecht, want bij de verbranding ervan komen hoge concentraties schadelijke stoffen vrij.

Opgelet: deze lijst vermeldt alleen de voornaamste verboden brandstoffen. Hebt u vragen of krijgt u graag meer details, bel dan de Vlaamse Infolijn.

Absoluut taboe in uw open haard, kachel of terrashaard zijn onder andere:
• huisvuil
• sloophout
• geverfd of gevernist hout
• geïmpregneerd of verduurzaamd hout (herkenbaar aan de Iichtgroene of donkerbruine kleur)
• multiplex
• hardboard
• spaanplaat
• plasticafval
• (kranten)papier en karton

Houtsoorten

De meeste houtsoorten vormen prima stookmateriaal. Er bestaan echter verschillen in bijvoorbeeld prijs en brandwaarde. Het belangrijkste is dat het hout een vochtigheidsgraad van ongeveer 20% heeft (d.w.z. vrijwel helemaal droog is nadat het twee winters is opgeslagen) voordat u het gebruikt. Alleen dan ontstaat er een schone verbranding met heldere vlammen en voorkomt u roetvorming in de schoorsteen en verontreiniging in de kachel.

beuken

Harde houtsoort, die pas bij een hoge temperatuur ontvlamt.Veel sfeervolle warmte en gloed vormen echter de beloning voor het geduld. Beuken brandt bovendien lang en is dus ideaal voor lange, koude winterdagen.
Beuken is ideaal brandhout.

eiken

Harde houtsoort die pas bij een hoge temperatuur ontvlamt. Maar als het vuur eenmaal brandt, is dat het allemaal waard. Er trekt een heerlijke warmte door de kamer, terwijl een prettige gloed en een gezellig knetteren de sfeer verhogen.
Eiken brandt lang en gloeit lang na.

berken

Zachte houtsoort, die gemakkelijk brandt en goed verwarmt. Beuken brandt geruisloos en produceert niet zo veel rook en gloed. Daar staat tegenover dat de vlammen mooi zijn en dat het brandende hout een heerlijke geur verspreidt. Geldt ook voor kastanjehout.
Berken is vooral geschikt om de kachel (opnieuw) mee aan te maken.